Στο Παγγαίο υπάρχουν καταγεγραμμένα μονοπάτια κάθε είδους δυσκολίας για ορειβατικές διαδρομές.
Τα μονοπάτια του Παγγαίου προσφέρουν σε κάθε πεζοπόρο τη δυνατότητα να ανεβεί στο βουνό από όλες του τις πλευρές και όλες τις εποχές του χρόνου.
Η κάθε ανάβαση αποτελεί μια ξεχωριστή εμπειρία.
Αυτά τα σηματοδοτημένα μονοπάτια είναι μέχρι στιγμής μόνο τρία και τη σήμανσή τους, που επιδέχεται βελτίωση, την έχουν κάνει Σύλλογοι της περιοχής.
Τα εθνικά αυτά μονοπάτια είναι βαμμένα με κόκκινο και άσπρο χρώμα και φέρουν το γράμμα Ο και τον αριθμό 4 (O4).
1. Μονοπάτι Αμφίπολης-Ροδολίβους
Το πρώτο μονοπάτι, Αμφίπολης-Ροδολίβους, βρίσκεται στη νοτιοδυτική πλευρά του βουνού. 
Ξεκινάει από την Αμφίπολη, συνεχίζει στην περιοχή του χωριού Ροδολίβους που ανηφορίζει το βουνό προς την κορυφή Μάτι, όπου βρίσκονται οι κεραίες των ραδιοτηλεοπτικών σταθμών. Τη χάραξη και τη σήμανσή του πραγματοποίησε ο Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Ροδολίβους. Το μονοπάτι αυτό στο μεγαλύτερο μέρος του είναι γυμνό και εκτεθειμένο, αλλά με καταπληκτική θέα ανατολικά και νότια. Προσφέρει τη δυνατότητα της οπτικής επαφής με το όρος Άθως, το νησί της Θάσου, τις παραλίες της Εγνατίας έως το Στριμωνικό κόλπο, ακόμα και τα χωριά Μουσθένη και Μεσορόπη, το όρος Σύμβολο και τον κάμπο που παρεμβάλλεται.
Η διαδρομή από το καταφύγιο του Ε.Ο.Σ. Ροδολίβους έως την κορυφή Μάτι διαρκεί 3 ώρες και 30 λεπτά. Προτείνεται η διάβασή του απογευματινή ώρα γιατί έτσι ο περιπατητής μπορεί να απολαύσει από ψηλά το ηλιοβασίλεμα.
2. Μονοπάτι Αυλής
Η δυτική πλευρά προσφέρει τη δυνατότητα να δει κανείς το όρος Μενίκιο, τα όρη της Βροντού έως το Φαλακρό. Από την κορυφή Μάτι δίνεται η δυνατότητα να δει τα πάντα γύρω από το βουνό Παγγαίο. Με καλές καιρικές συνθήκες είναι ορατά τα βουνά στη γειτονική Βουλγαρία αλλά ο Όλυμπος.
Από εδώ τη σήμανση του μονοπατιού θα συνεχίσει ο Σύλλογος Χιονοδρομίας Ορειβασίας Καβάλας.
Η ορειβατική συντροφιά, αφού αφήσει τη φιλοξενία του σταθμού των ραδιοτηλεοπτικών δικτύων, κατηφορίζοντας ανατολικά προς την κοιλάδα του Ορφέα, σε μισή ώρα φτάνει στο καταφύγιο του Σ. Χατζηγεωργίου που τις περισσότερες φορές, αν όχι όλες, το βρίσκουμε κλειστό.
Συνεχίζοντας, ακολουθούμε και πάλι τη σήμανση, που τώρα είναι πάνω στο δρόμο, μέσα από το όμορφο δάσος με τις οξιές, σε 20′ φτάνουμε στο πέτρινο, ετοιμόρροπο αλλά πανέμορφο και γεμάτο αναμνήσεις, καταφύγιο Πεταλούδα (1500 μ.). Γύρω στα 5 λεπτά πριν από το καταφύγιο συναντάμε και τη μοναδική βρυσούλα που τρέχει όλες τις εποχές του χρόνου ανάλογα με τα κέφι του άρχοντα των νερών πότε πολύ και πότε λίγο. Από εδώ το δάσος της οξιάς είναι πολύ ψηλό και περπατώντας από κάτω χάνεσαι πραγματικά μέσα στον παχύ ίσκιο τους και στο παχύ φύλλωμά τους.
Δεν είναι λίγες οι φορές που χώνεται κανείς στο πλούσιο φύλλωμα μέχρι τα γόνατα και αυτό είναι, βέβαια, το καλύτερο μέρος για ξάπλες και για ξεχούραση ψυχής τε και σώματος κυρίως όταν το ανεβαίνουμε το μονοπάτι. Περίπου μια ώρα χρειάζεται για να φτάσουμε από το καταφύγιο Πεταλούδα στο Γουρουνόνερο, όπου οι ομάδες πάντοτε στέκονται για ξεκούραση όταν ανηφορίζουν το βουνό, αλλά και όταν κατηφορίζουν προς το χωριό Αυλή. Από το Γουρουνόνερο σε μια ώρα και 15 περίπου λεπτά φτάνουμε στο χωριό, αφού πρώτα περάσουμε από την παλιά Αυλή, με τα παλιά πέτρινα σπίτια, ένα γραφικό χωριό που εγκαταλείφθηκε και αποτελεί για μας μια ακόμα καθιερωμένη στάση για ξεκούραση και για φωτογραφήσεις των παλιών σπιτιών του.
H ανάβαση από την Αυλή για το Μάτι απαιτεί περίπου 5.30 ώρες.
3. Μονοπάτι Εικοσιφοινίσσης
Το τρίτο και ομορφότερο μονοπάτι, το Μονοπάτι της Εικοσιφοινίσσης, ξεκινάει από το χωριό Νικήσιανη και συνεχίζει σε 5 περίπου χιλιόμετρα χωματόδρομο.
Κατά τη διάρκεια της ανάβασης μας δίνεται η ευκαιρία να επισκεφτούμε τρία μοναστήρια. Το τελευταίο μοναστήρι που συναντάμε είναι η ιστορική μονή της Εικοσιφοινίσσης.
Το μονοπάτι συνεχίζει μέσα από μια μικρή ρεματιά και σε 15 περίπου λεπτά εμφανίζεται μπροστά μας μια παλιά ξύλινη καλύβα κυνηγών. Μετά από λίγο μπαίνουμε στο δάσος. Προχωρούμε, μέσα από έλατα, οξιές και θεόρατες καστανιές και μετά από μισή ώρα ανήφορου αποζημιωνόμαστε βγαίνοντας σ’ ένα μπαλκόνι με καταπληκτική θέα προς τον κάμπο των Φιλίππων που απλώνεται μπροστά μας με τα χωριά του όλα και έχοντας την αίσθηση ότι βρισκόμαστε σε αεροπλάνο. Συνεχίζοντας πάντοτε μέσα στο δάσος όπου θαυμάζουμε τις τεράστιες μυρμηγκοφωλιές και τις ορχιδέες το μονοπάτι μας οδηγεί στην είσοδο της Ασκητότρυπας, μιας πολύ μεγάλης και ιστορικής σπηλιάς που φιλοξενούσε ή αποτελούσε κρησφύγετο για πολλούς μοναχούς.
Το μονοπάτι συνεχίζει ομαλά, τραβερσάρει, κάτω από τα βράχια, πάντοτε μέσα από το δάσος οξιάς με παχύ φύλλωμα, μέσα από πανέμορφα μέρη που προσφέρουν τη δυνατότητα να σταματήσουμε για ξεκούραση και να απολαύσουμε το τοπίο και τη φύση.
Για να φτάσουμε από το μοναστήρι της Εικοσιφοιννίσης στην μοναδική βρύση κάτω από τις ορθοπλαγιές του δίκορφου χρειάζονται περίπου 4 ώρες.
Όλο το μονοπάτι είναι μέσα στο δάσος και έτσι έχουμε τη δυνατότητα να περπατάμε πάντα στη σκιά, σε συνθήκες ιδανικές για τους πεζοπόρους.
Μετά τη βρύση ανηφορίζουμε σε μονοπάτι εκτεθειμένο που όμως μας επιτρέπει να απολαύσουμε την απεραντοσύνη της θέας και τη γύμνια του βουνού. Μετά από 3/4 της ώρας ανήφορο φτάνουμε στο δίκορφο. Από εδώ, ανάλογα βέβαια με τις καιρικές συνθήκες, βλέπουμε όλα όσα υπάρχουν γύρω από το Παγγαίο: Θάσο, Σαμοθράκη, Άγιο Όρος (Άθως), Φαλακρό έως και τον Όλυμπο. Μέχρι το καταφύγιο του Χατζηγεωργίου μας χωρίζει μια διαδρομή 3/4 της ώρας από κακοτράχαλο, κατηφορικό μονοπάτι.
Το μονοπάτι αυτό είναι το ομορφότερο και το μεγαλύτερο του Παγγαίου. Για τη σηματοδότησή του εργάστηκε ο Ε.Ο.Σ. Καβάλας.
Στο χωριό ιφίσταται ορειβατικός σύλλογος με σημαντική δράση στην περιοχή.
Έρευνα: Τσιφούτης Α. Χρήστος
